Vào đêm 3 tháng 12 năm 2024, Hàn Quốc chứng kiến một bước ngoặt lịch sử đầy sóng gió khi Tổng thống Yoon Suk Yeol bất ngờ tuyên bố thiết quân luật, một động thái hiếm hoi và chưa từng có trong hơn bốn thập kỷ qua. Lệnh thiết quân luật, được công bố trong bối cảnh căng thẳng chính trị gia tăng, đã đưa đất nước vào một trạng thái khẩn cấp, nơi quyền lực nhà nước được tập trung vào tay quân đội và lực lượng an ninh, đồng thời tước đoạt quyền tự do chính trị và tự do ngôn luận của người dân.
Đây là một quyết định mạnh mẽ và đầy tranh cãi, với lý do được đưa ra là để đối phó với mối đe dọa từ “các thế lực chống nhà nước”, đồng thời cáo buộc phe đối lập đang âm mưu nổi loạn. Mặc dù lý do được đưa ra có thể được xem là cần thiết trong một tình huống khẩn cấp, nhưng hành động này của Tổng thống Yoon đã tạo ra một cuộc khủng hoảng chính trị chưa từng có trong lịch sử hiện đại của Hàn Quốc.
Chỉ sau 6 giờ có hiệu lực, lệnh thiết quân luật đã bị hủy bỏ dưới áp lực mạnh mẽ từ Quốc hội và hàng triệu công dân Hàn Quốc. Việc Quốc hội yêu cầu dỡ bỏ thiết quân luật và lãnh đạo đảng đối lập lập tức khởi động các cuộc biểu tình phản đối đã chỉ ra một thực tế rõ ràng: sự bất mãn với quyết định của Tổng thống Yoon là quá lớn. Cuộc khủng hoảng này không chỉ là cuộc đối đầu giữa các đảng phái chính trị mà còn là thử thách đối với nền dân chủ của Hàn Quốc. Mặc dù lệnh thiết quân luật đã bị hủy bỏ, nhưng tác động chính trị và xã hội của nó sẽ còn đọng lại lâu dài.
Điều đáng lo ngại là động thái này có thể đã làm tổn hại nghiêm trọng đến nền dân chủ của Hàn Quốc, vốn đã được xây dựng và bảo vệ suốt nhiều thập kỷ qua. Tình trạng quân sự hóa và kiểm soát chính trị vượt quá giới hạn là một điều không thể chấp nhận được trong một xã hội tự do và dân chủ. Các quyết định mang tính đơn phương và thiếu sự tham vấn đối với các cơ quan dân cử có thể mở đường cho sự suy yếu của nền tảng chính trị, đặc biệt là khi quyền lực tập trung quá mức vào tay chính quyền trung ương.
Hướng đi nào cho Hàn Quốc?
Để vượt qua cuộc khủng hoảng này và phục hồi ổn định quốc gia, Hàn Quốc sẽ phải triển khai một chiến lược toàn diện nhằm củng cố lại niềm tin của công chúng vào các cơ quan nhà nước, đồng thời tái thiết lập các cơ chế kiểm soát quyền lực một cách nghiêm ngặt. Trước hết, cần có một cuộc cải cách hiến pháp sâu rộng, làm rõ hơn nữa quyền hạn của Tổng thống trong các tình huống khẩn cấp và bảo vệ quyền tự do cơ bản của người dân.
Cùng với đó, các cơ quan lập pháp và chính quyền sẽ cần phải hợp tác để tìm ra giải pháp hòa bình cho tình trạng chính trị hiện tại, tránh sự phân cực sâu sắc và tìm kiếm những biện pháp giải quyết hợp lý và công bằng. Việc phục hồi lòng tin của công dân sẽ là yếu tố quyết định, và điều này chỉ có thể đạt được thông qua sự minh bạch và sự tôn trọng các giá trị dân chủ, mà trước hết là quyền bầu cử và quyền tự do ngôn luận.
Ngoài ra, Hàn Quốc cần chú trọng đến việc bảo vệ an ninh quốc gia trong khi vẫn giữ vững các giá trị dân chủ. Chính phủ sẽ cần phải thiết lập các cơ chế đối phó hiệu quả với các mối đe dọa tiềm tàng mà không làm suy yếu quá mức quyền tự do cá nhân. Sự kiện này đã chỉ ra rằng trong một thế giới đầy biến động, việc duy trì sự cân bằng giữa an ninh và tự do là một nhiệm vụ không hề đơn giản, nhưng là điều tối quan trọng đối với sự tồn vong của nền dân chủ.
Lệnh thiết quân luật tại Hàn Quốc không chỉ là một sự kiện đơn lẻ mà còn là một lời cảnh tỉnh về nguy cơ mất kiểm soát đối với quyền lực chính trị trong các tình huống khẩn cấp. Mặc dù được hủy bỏ, nhưng dấu ấn của nó sẽ còn đọng lại lâu dài, là một bài học về sự cần thiết phải duy trì sự minh bạch và kiềm chế trong việc thực thi quyền lực. Tương lai của Hàn Quốc phụ thuộc vào khả năng của chính phủ và các đảng phái trong việc tìm ra một giải pháp hòa bình, bảo vệ nền dân chủ, và củng cố niềm tin của người dân vào các cơ quan nhà nước.
